Stanisław Hebanowski - architekt z Dominowa

Wielki architekt, świetny budowniczy - Stanisław Hebanowski. Jego dzieła wciąż można podziwiać w Poznaniu i Wielkopolsce - "Obserwator Regionalny" nr 3/2000. 

   Cmentarze naszych parafii kryją niewątpliwie wiele grobów, w których spoczywają ludzie, którzy poprzez swą działalność wpłynęli nie tylko na kształt naszego regionu, ale także byli znani szerszemu gronu ludzi w Wielkopolsce. Jednąz takich właśnie osób był Stanisław Hebanowski, który po śmierci spoczął na cmentarzu przy kościele p.w. św. Mikołaja i Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej w Gieczu, a którego dzieła architektoniczne możemy podziwiać i dzisiaj. Pałace i dwory zaprojektowane bowiem przez tego wybitnego architekta na trwałe wpisały się w krajobraz Wielkopolski. Okazją zaś do przypomnienia tej postaci niech będzie mijająca właśnie w marcu br. 180 rocznica Jego urodzin. 
   Stanisław Hebanowski przyszedł na świat dokładnie 28 marca 1820 roku. Wywodził się z rodziny krakowskich drukarzy z XVII i początku XVIII wieku. Podobnie jak większość współczesnych mu wielkopolskich architektów Stanisław Hebanowski studiował w Berlinie, a następnie w Paryżu. To właśnie pobyt i studia w stolicy Francji ułatwiły mu później zastosowanie form fran­cuskich w jego dziełach archi­tektonicznych, szczególnie po 1860 roku. 
   Najwcześniejszym dziełem Hebanowskiego był pałac w Łęknie koło Zaniemyśla wzniesiony ok. 1859 roku dla Józefa Potulickiego (obecny jednak kształt pałacu jest wynikiem przebudowy doko­nanej po 1887 roku oraz remon tów po 1945 roku, kiedy to rozbudowano pałac o ogromny budynek nowej szkoły). Niemal równocześnie z Łęknem Hebanowski rozbudował stary dwór w Roszkowie. Jego dziełem są też pałace Kwileckich we Wróblewie i Potworowskich w Kossowie. W latach 60. XIX wieku był także jednym ze współautorów pałaców w Uzarzewie, Dusinicach i Gorzyczkach. Ostatnią zaś realizacją Hebanowskiego w stylu "rene­sansowym" był okazały pałac Kurnatowskich w Biezdrowie. Dalsze budowle projektowane przez Hebanowskiego były już inspirowane sztuką francuską. To właśnie on uchodzi za głównego propagatora zastosowania form francuskich w XIX-wiecznych budowlach na ziemiach Wielkopolski. W tym bowiem stylu powstały zaprojektowane przez Hebanowskiego pałace w Wielkiej Łęce i Zimnej Wodzie. Wspaniałym dziełem Hebanowskiego jest także pałac Łąckich w Posadowię wzniesiony w 1870 roku i pałac w Tercach - również z tego roku. Francuskie wzory architektoniczne widać też w pałacu wzniesionym przez samego architekta w Nowej Wsi koło Wronek. Stanisław Hebanowski był ponadto projektodawcą kościoła w Brodnicy
     Wpisał się on również na trwałe w kroniki teatralne jako budowniczy gmachu Teatru Polskiego w Poznaniu. Gmach ten zaprojektował w 1872 roku, natomiast w latach 1873-75 nadzorował jego budowę. To właśnie na deskach tego teatru swoje pierwsze kroki aktorskie stawiał Jego wnuk - Stanisław Hebanowski, który po śmierci w 1983 roku spoczął także na cmentarzu przykościelnym w Gieczu, obok grobu swego dziada - architekta Hebanowskiego. Stanisław Hebanowski zmarł 13 lutego 1898 roku, a na Jego płycie nagrobnej odczytać możemy m.in., iż tu spoczywa radca miasta Poznania i budowniczy, a także właściciel Giecza.

Ostatnio zmienianyczwartek, 14 czerwiec 2018 21:44

Skomentuj

Powrót na górę
Nasz portal wykorzystuje pliki cookies. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na wykorzystywanie plików cookies w zakresie odpowiadającym konfiguracji Twojej przeglądarki. Więcej o naszej Polityce prywatności