Stanisław Hebanowski - architekt z Dominowa
- Napisane przez
- wielkość czcionki Zmniejsz czcionkę Powiększ czcionkę
- Wydrukuj Email
- Skomentuj jako pierwszy!
Wielki architekt, świetny budowniczy - Stanisław Hebanowski. Jego dzieła wciąż można podziwiać w Poznaniu i Wielkopolsce - "Obserwator Regionalny" nr 3/2000.
Cmentarze naszych parafii kryją niewątpliwie wiele grobów, w których spoczywają ludzie, którzy poprzez swą działalność wpłynęli nie tylko na kształt naszego regionu, ale także byli znani szerszemu gronu ludzi w Wielkopolsce. Jednąz takich właśnie osób był Stanisław Hebanowski, który po śmierci spoczął na cmentarzu przy kościele p.w. św. Mikołaja i Najświętszej Maryi Panny Wniebowziętej w Gieczu, a którego dzieła architektoniczne możemy podziwiać i dzisiaj. Pałace i dwory zaprojektowane bowiem przez tego wybitnego architekta na trwałe wpisały się w krajobraz Wielkopolski. Okazją zaś do przypomnienia tej postaci niech będzie mijająca właśnie w marcu br. 180 rocznica Jego urodzin.
Stanisław Hebanowski przyszedł na świat dokładnie 28 marca 1820 roku. Wywodził się z rodziny krakowskich drukarzy z XVII i początku XVIII wieku. Podobnie jak większość współczesnych mu wielkopolskich architektów Stanisław Hebanowski studiował w Berlinie, a następnie w Paryżu. To właśnie pobyt i studia w stolicy Francji ułatwiły mu później zastosowanie form francuskich w jego dziełach architektonicznych, szczególnie po 1860 roku.
Najwcześniejszym dziełem Hebanowskiego był pałac w Łęknie koło Zaniemyśla wzniesiony ok. 1859 roku dla Józefa Potulickiego (obecny jednak kształt pałacu jest wynikiem przebudowy dokonanej po 1887 roku oraz remon tów po 1945 roku, kiedy to rozbudowano pałac o ogromny budynek nowej szkoły). Niemal równocześnie z Łęknem Hebanowski rozbudował stary dwór w Roszkowie. Jego dziełem są też pałace Kwileckich we Wróblewie i Potworowskich w Kossowie. W latach 60. XIX wieku był także jednym ze współautorów pałaców w Uzarzewie, Dusinicach i Gorzyczkach. Ostatnią zaś realizacją Hebanowskiego w stylu "renesansowym" był okazały pałac Kurnatowskich w Biezdrowie. Dalsze budowle projektowane przez Hebanowskiego były już inspirowane sztuką francuską. To właśnie on uchodzi za głównego propagatora zastosowania form francuskich w XIX-wiecznych budowlach na ziemiach Wielkopolski. W tym bowiem stylu powstały zaprojektowane przez Hebanowskiego pałace w Wielkiej Łęce i Zimnej Wodzie. Wspaniałym dziełem Hebanowskiego jest także pałac Łąckich w Posadowię wzniesiony w 1870 roku i pałac w Tercach - również z tego roku. Francuskie wzory architektoniczne widać też w pałacu wzniesionym przez samego architekta w Nowej Wsi koło Wronek. Stanisław Hebanowski był ponadto projektodawcą kościoła w Brodnicy.
Wpisał się on również na trwałe w kroniki teatralne jako budowniczy gmachu Teatru Polskiego w Poznaniu. Gmach ten zaprojektował w 1872 roku, natomiast w latach 1873-75 nadzorował jego budowę. To właśnie na deskach tego teatru swoje pierwsze kroki aktorskie stawiał Jego wnuk - Stanisław Hebanowski, który po śmierci w 1983 roku spoczął także na cmentarzu przykościelnym w Gieczu, obok grobu swego dziada - architekta Hebanowskiego. Stanisław Hebanowski zmarł 13 lutego 1898 roku, a na Jego płycie nagrobnej odczytać możemy m.in., iż tu spoczywa radca miasta Poznania i budowniczy, a także właściciel Giecza.
- Dział: Z archiwum prasy regionalnej
- Czytany 2256 razy